زردک چیست: خواص و بهترین روش مصرف

امروز در پست جدید وب سایت طبیب گفت در بخش خواص مواد غذایی می خواهیم هویج زردک را به شما معرفی کنیم. یکی از صیفی جات فراموش شده از دیار ایران که خواص بسیار زیادی برای انسان دارد ولی متاسفانه بسیاری حتی اسم آن را نشنیده اند. هدف اصلی این مطلب این است که شما را با خواص زردک و بهترین روش های مصرف آن آشنا کند.

زردک چیست

زردک یک نوع هویج بومی ایران است که در طب ایرانی جایگاه بسیار بالایی دارد و از آن به عنوان یک خوراکی بسیار سالم و مفید یاد شده است. امروز هویجی که در بازار به فراوانی یافت می شود به هویج فرنگی معروف است که شباهت زیادی به زردک ایرانی دارد. در کتب قدیمی اشاره شده است که هویج زردک در مناطق مرکزی ایران وجود داشته است. امروزه زردک در مناطق چون خرانق شهرستان اردکان یزد و همچنین استان قم کاشت می شود.

طبع هویج زردک

پزشکان طب سنتی طبع زردک را گرم و تر معرفی کرده اند و مصرف آن را به افرادی که مزاج خشک دارند بسیار توصیه می کنند. و کسانی که مزاج گرم و تر دارند نباید در مصرف زردک زیادروی کنند. در ادامه همین پست شما با خواص هویج زردک بیشتر آشنا می شوید پس همراه ما باشید.

خواص هویج زردک

برسیم به اصل موضوع و آن هم معرفی خواص هویج زردک ایرانی است، همانطور که در ابتدا هم عرض کردیم زردک دارای فواید بسیار زیادی برای بدن انسان است و البته مثل هر خوراکی دیگری برای برخی مضراتی دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

1- کمک به رفع یبوست

اولین خاصیت زردک برای افرادی است که دچار یبوست هستند، زردک با دارا بودن فیبر مناسب باعث کار کردن بهتر شکم می شود. شما برای رفع یبوست می توانید زردک را بصورت خام یا پخته استفاده کنید.

2- تقویت سیستم ایمنی

زردک بخاطر دارا بودن ویتامین های B , C , E  به تقویت سیستم ایمنی بدن انسان کمک می کند. و در پیشگیری از بیماری های فصل زمستان مثل آنفولانزا و سرماخوردگی بسیار موثر است.

3- کمک به درمان سرفه های خشک

اگر موقع سرفه مخاطی بیرون نیاید، به این معنی است که ریه‌ها یا لوله تنفسی با مخاطی مسدود نشده‌اند. این وضعیت به عنوان سرفه خشک (dry cough) یا غیر مولد شناخته می‌شود. شما برای درمان سرفه خشک در منزل می توانید از آب هویج زردک استفاده کنید که به درمان سرفه های شما بسیار کمک می کند.

4- کاهش کلسترول خون

هویج زردک دارای فیبر حلال و غیرحلال بوده که به کاهش کلسترول خون نیز کمک می کند. افرادی که درگیری کلسترول خون بالا هستند می توانند زردک را در برنامه غذایی خود قرار دهند. اگر نمی دانید با زردک چه غذا ها و شیرینی هایی می توانید درست کنید تا انتها همراه این پست طبیب گفت باشید.

5- تقویت استخوان ها

هویج ایرانی سرشار از کلسیم ، منگنز و روی است که برای سلامت استخوان ها ویتامین های ضرروی هستند. منگنز یک عامل گلیکوزیل ترانسفراز است که به تولید غضروف و تقویت استخوان کمک می کند و همچنین مشکلات اسکلتی مانند پوکی استخوان را برطرف می کند. علاوه بر این، خواص ضد التهاب این سبزی، ریشه علائم آرتریت را کاهش می دهد.

6- سرشار از فولیک اسید

فولیک اسید نوعی ویتامین B است که برای پیشگیری یا درمان سطوح پایین فولات خون و مقدار بالای هموسیستئین خون استفاده می‌شود. و هویج زردک دارای مقدار زیادی فولیک اسید است. که به‌طور تقریبی، یک دوم فنجان زردک پخته‌شده حاوی ۴۵ میکروگرم فولیک اسید است که حدودا ۱۱ درصد نیاز روزانه شما را تأمین خواهد کرد. این یعنی کافی است دو عدد زردک را خُرد کرده و همراه با سیر، پیاز و گوجه‌فرنگی، یک سوپ مرغ و سبزیجات خوشمزه درست کنید تا تمام نیاز بدنتان به فولیک اسید را برطرف سازید.

7- کمک به کاهش وزن

به غذاهای چرب و سنگین مقداری زردک له شده اضافه کنید تا کالری دریافتی‌تان را به نصف کاهش داده و مقدار بیشتری فیبر، جذب بدنتان کنید. تا هم از افزایش وزن جلوگیری کنید و هم به کاهش وزن خود کمک کنید.

8- پیشگیری از زخم معده

مصرف زردک باعث افزایش بزاق در دهان شده و مواد معدنی اساسی، ویتامین‌ها و آنزیم‌هایی را که موجب هضم بهتر غذا می‌شوند برای بدن فراهم می‌کند. مصرف منظم این سبزی پرخاصیت کمک خوبی برای پیشگیری از ابتلا به زخم معده و دیگر اختلالات گوارشی است.

9- کمک به سلامت پوست

زردک، سرشار از ویتامین C، آنتی اکسیدان و فایده ضد پیری دارد. این خواص به جلوگیری از چین و چروک، تقویت خاصیت ارتجاعی پوست و ترمیم سلولهای آسیب دیده پوست کمک می کند. پس اگر دنبال پوستی جوان و شاداب هستید در زمستان از هویج زردک را فراموش نکنید.

10- جلوگیری از بیماری های قلبی

زردک یکی از منابع ویتامین C، منیزیم و پتاسیم محسوب می‌شود و حاوی آنتی‌اکسیدان‌های لوتئین و زآگزانتین است. ثابت شده که مصرف زردک به محافظت از قلب نقش دارد. براساس نتایج مطالعات اخیر، افرادی که حداقل سه نوبت در هفته زردک مصرف می‌کنند، با کاهش قابل‌توجه خطر بیماری‌های قلبی مواجه هستند که مکانیسم اثر آن به نقش محافظتی آنتی‌اکسیدان‌های موجود مربوط می‌شود.

11- مفید برای سنگ کلیه و مثانه

یکی دیگر از خواص هویج خاصیت ادرارآوری آن است که می‌توان از آن در درمان بیماری‌هایی نظیر عدم دفع ادرار یا کاهش حجم ادرار و همچنین در دفع سنگ‌های کلیه و مثانه بهره جست.

مصلح هویج زردک

افرادی که طبع گرمی دارند، ترجیحا باید آن را همراه با گوشت در غذا‌ها استفاده کنند. به علاوه این افراد نباید هویج ایرانی را با سایر خوراکی‌هایی که طبع گرمی دارند، استفاده کنند. اگر سرد مزاج هستید، بهتر است زردک را با عسل میل کنید تا عوارضی برای شما نداشته باشد.

مضرات هویج زردک

مثل هر میوه دیگری زردک هم دارای مضراتی است و برای برخی افراد مفید نیست، در این بخش می خواهیم بپردازیم به مضرات هویج زردک که در ادامه می توانید با این مضرات آشنا شوید.

• خانم های باردار

باید توجه داشته باشیم مصرف زیاد هویج یا آب آن به علت داشتن ترکیبات غنی ویتامین A، باعث افزایش احتمال سقط می‌شود به همین دلیل مصرف آن در دوران بارداری ممنوع بوده و زنان باردار باید از آن پرهیز نمایند. و در صورت استفاده حتما با پزشک معالجه خود مشورت کنید.

• افراد دارای معده ضعیف

اگر معده ضعیفی دارید، به علت زمان‌بر بودن هضم این نوع هویج بهتر است بصورت خام مصرف نشود و قبل از مصرف، آن را خوب پخته و سپس نوش جان کنید.

• افراد با مزاج گرم و تر
  

جرم نپخته هویج دیر هضم و نفاخ و مضر گرم مزاجان بوده و اصلاح آن با ادویه گرم مثل انیسون است.

• افراد دارای آلرژی 

برخی از افراد حساس ممکن است بعد از مصرف زردک، سندرم آلرژی دهان (OAS) و درماتیت تماسی را تجربه کنند. بثورات یا احساس سوزش در لب، دهان و گلو برخی از علائم OAS هستند. بنابراین توصیه می شود افراد با سابقه آلرژی قبل از مصرف این میوه در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنند.

خواص زردک از زبان متخصص طب سنتی

یکسری حتما اسم هویج زردک را اولین بار از زبان پزشکان طب سنتی شنیده اند ما در این قسمت برای شما ویدیو بررسی خواص هویج زردک از زبان متخصص طب سنتی استاد رامین تاجبخش را منتشر کردیم. که درباره اهمیت زردک در طب کهن ایرانی و همچنین خواص بی نظیر غذایی و دارویی آن صحبت می کند.

هویج زردک در طب اسلامی

خواص هویج زردک در طب اسلامی بر پایه این حدیث امام صادق (ع) است. مایه ی ایمنی از قولنج و بواسیر است و آمیزش جنسی را تقویت می کند. این عکس توسط آیت الله تبریزیان از حکیم های طب اسلامی تهیه شده است.

روش های مصرف هویج زردک

شما به روش های مختلفی می توانید هویج زردک را مصرف کنید مثل هویج فرنگی تفاوت خاصی در مبحث مصرف این دو وجود ندارد. در ادامه انواع روش ها مصرف و همچنین دستور تهیه مربا و حلوا زردک را برای شما قرار خواهیم داد.

1. مصرف بصورت خام (ریختن داخل سالاد یا غذا های دیگر)
2. آب پز یا بخار پز
3. مربا هویج زردک
4. حلوا هویج زردک
5. آبگیری (آب هویج زردک)
6. ترشی زردک
7. زردک پلو

خواص و مضرات تخم زردک

تا اینجا با اینکه زردک چیست و خواص زردک چیست آشنا شدید حال در این بخش می خواهیم شما را با خواص شگفت انگیز تخم زردک آشنا کنیم. تخم زردک دارای خواص اشتهاآور، نیرو دهنده، ادرارآور و فعال کننده روده‌ها، پاک‌سازی کننده دستگاه گوارش و خارج کننده سنگ کلیه، قاعده‌آور و باعث افزایش شیرمادر، تقویت کننده عمومی بدن و تنظیم کننده عادت ماهیانه، خارج کننده گازهای معده و روده و مفید برای بیماری‌های کبدی می‌باشد. اما توصیه شده است که خودسرانه از این دانه پرخاصیت استفاده نکنید.

روش های استفاده از تخم زردک

بسته به اینکه تخم زردک را برای چه مشکلی می خواهید استفاده کنید روش مصرف آن متفاوت است، اما روشهای متداول مصرف تخم زردک را در این بخش با شما به اشتراک می گذاریم:

• کوبیدن تخم زردک و مصرف آن یکی از روش های استفاده از آن است.
• جوشانده تخم زردک روش دیگری است که استفاده می شود.
• در ماهیتابه روغن ریخته کمی تخم زردک را تفت دهید و به خورش یا سوپ خود اضافه کنید تا طعم و بوی بهتری بگیرد.

عوارض مصرف بیش از حد تخم زردک

دوزهای بسیار بالای روغن دانه زردک ممکن است باعث آسیب کلیه و مشکلات عصبی شود. همچنین می تواند باعث ایجاد بثورات پوستی و افزایش خطر آفتاب سوختگی در هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید شود. هنوز تحقیقات زیادی روی عوارض مصرف تخم زردک انجام نشده است.

طرز تهیه مربا هویج زردک

یکی از بهترین روش های استفاده از زردک تبدیل آن به مربا است که می توانید هم مدت طولانی تری آن را داشته باشید و هم اینکه خاصیت آن در تبدیل به مربا بیشتر می شود و یک صبحانه و میان وعده فوق برای کودکان و بزرگسالان است. در ویدیو بالا همه نکات تهیه مربا زردک را می توانید مشاهده کنید. از مربای زردک برای تصفیه و باز کردن صدا، پاکسازی ریه، رفع سرفه و ضعف معده و نیز بهبود هضم و تقویت قوای جنسی استفاده می‌کنند.

طرز تهیه حلوا هویج زردک

یکی دیگر از روش های مصرف زردک که گفته بودیم تهیه حلوا زردک بود که هم بسیار خوشمزه است و هم مقوی، مخصوص بچه ها اگر در مقابل خوردن سایر روش های هویج زردک مقاومت کنند قطعا حلوا آن را با علاقه خواهند خورد. همچنین با تزیین خوشگل حلوا علاقه بچه ها به خوردن آن چند برابر می شود.

هویج زردک را از کجا تهیه کنیم

خیلی ها نمی دانند که کجا و کی هویج زردک را تهیه کنند. ابتدا باید بدانید که هویج زردک تازه در سه ماه زمستان فقط در بازار موجود است. بهترین محل های تهیه آن بازار تره بار است. البنه امروز فروشگاه های محلی بسیار زیادی در سطح اینترنت فعال هستند که هویج زردک را بصورت آنلاین میفروشند. البته در هنگام خرید باید بدانید چه نوع هویج زردکی خوب است که در بخش بعدی ویژگی های اصلی هویج زردک خوب را برای شما منتشر می کنیم.

بهترین نوع زردک

هویج زردک کمرنگ‌ تر از هویج فرنگی و مایل به سفید است. در زمان خرید حتما اندازه کوچک تا متوسط  زَردَک را انتخاب کنید چون شیرین‌تر و آبدارتر است. شاید در ابتدا ظاهر این نوع هویج به‌ نظرتان کمی رنگ‌ پریده و بی‌خاصیت باشد اما در اصلا دارای خواص بسیار زیادی برای بدن است و پیشنهاد می شود حتما در سبد غذایی فصل زمستان خود زردک را قرار دهید.

قیمت هویج زردک | فصل هویج زردک

تقریبا قیمت زردک و هویج فرنگی نزدیک است در پاییز 1403 قیمت هر کیلو حدود 37 هزار تومان است. که نسبت به هویج فرنگی قیمت بسیار مناسب تر و حتی در برخی از استان ها ارزان تر هویج فرنگی محسوب می شود.