در حکمت طب سنتی ایرانی (طب ایرانی)، دستیابی به سلامت مطلوب ارتباط تنگاتنگی با عادات غذایی آگاهانه دارد که به ریتم‌های طبیعی بدن و نیازهای فردی احترام می‌گذارد. این نظام کهن به جای پیروی کورکورانه از قوانین غذایی سختگیرانه، بر گوش دادن به بدن و تنظیم مصرف غذا بر اساس آن تأکید می‌کند.
یکی از اصول اساسی در طب ایرانی، زمان‌بندی و میزان وعده‌های غذایی است. اینکه در طول روز دو یا سه وعده غذا بخورید، به عوامل متعددی از جمله مزاج، سطح فعالیت و سلامت کلی شما بستگی دارد. با این حال، دو رهنمود اساسی ثابت می‌ماند: از خوردن غذا در حالی که معده‌تان پر است خودداری کنید و گرسنگی بیش از حد را تحمل نکنید. علاوه بر این، حفظ فاصله مناسب بین سنگین‌ترین وعده غذایی و زمان خواب بسیار مهم است، ایده‌آل بین دو تا سه ساعت، تا هضم کافی قبل از انتقال بدن به مرحله استراحت و ترمیم در طول شب انجام شود.
با نزدیک شدن به پایان روز، تمرکز وعده شام به سمت غذاهای سبک و زودهضم تغییر می‌کند که از خواب آرام و عملکرد مطلوب دستگاه گوارش در طول شب پشتیبانی می‌کنند. در اینجا برخی از توصیه‌ها بر اساس اصول طب ایرانی آورده شده است:
غذاهای سبک و زودهضم برای وعده شام:
۱. انواع آش پرسبزی و کم حبوبات: این خوراک‌های مغذی یکی از ارکان آشپزی ایرانی هستند و به ویژه برای وعده شام مناسب‌اند. تأکید در اینجا بر فراوانی سبزیجات تازه و حداقل میزان حبوبات است. نکته مهم این است که از افزودن موادی مانند رشته ورمیشل و موارد مشابه، همچنین قارچ و شیر که هضم سنگین‌تری دارند، خودداری کنید. نمونه‌های عالی عبارتند از: * سوپ جو: یک سوپ تسکین‌دهنده و زودهضم که با جو تهیه شده و اغلب حاوی سبزیجات ملایم است. * انواع آش سبزی: دسته‌ای متنوع که شامل سبزیجات فصلی مانند اسفناج، گشنیز و آش‌های محلی مانند آش شولی (یک آش خوشمزه با چغندر و سبزی) می‌شود.
۲. سالاد سبزیجات خام: سبزیجات تازه و خام ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر ضروری را بدون تحمیل بار سنگین بر دستگاه گوارش فراهم می‌کنند. از انواع سبزیجات فصلی استفاده کنید و آن را به آرامی با روغن زیتون و آبلیمو چاشنی بزنید.
۳. سالاد سبزیجات گریل یا بخارپز: پخت ملایم سبزیجات از طریق گریل کردن یا بخارپز کردن، هضم آن‌ها را کمی آسان‌تر می‌کند در حالی که ارزش غذایی‌شان حفظ می‌شود. این می‌تواند یک گزینه گرم و رضایت‌بخش برای شام سبک باشد.
۴. میوه‌جات: میوه‌ها که به راحتی هضم می‌شوند و شیرینی طبیعی دارند، یک انتخاب عالی برای میان‌وعده سبک شبانه یا یک وعده غذایی بسیار سبک هستند، به شرطی که حساسیت‌های گوارشی موجود را تشدید نکنند.
غذاهای معتدل و با هضم دیرتر (مصرف با آگاهی و زودتر در شب):
در حالی که تمرکز بر غذاهای سبک است، طب ایرانی اذعان دارد که برخی افراد ممکن است گهگاه شام‌های سنگین‌تری را انتخاب کنند. با این حال، این غذاها باید زودتر در شب مصرف شوند تا زمان کافی برای هضم قبل از خواب فراهم شود. این موارد عبارتند از:
۱. انواع پلوخورشت: خورش‌های کلاسیک ایرانی که با برنج سرو می‌شوند، می‌توانند به اعتدال برای شام مصرف شوند. با این حال، به غنا و ترکیب مواد تشکیل‌دهنده آن‌ها توجه داشته باشید و منابع پروتئینی کم‌چرب‌تر و نسبت متعادلی از برنج به خورش را انتخاب کنید.
۲. انواع قاطی پلو: مشابه پلوخورشت، قاطی پلوها با سبزیجات و گاهی گوشت نیز می‌توانند در صورت مصرف زودتر و در مقادیر متوسط، بخشی از وعده شام باشند.
۳. انواع آش‌های پرحبوبات: در حالی که آش‌های کم‌حبوبات برای هضم بهتر قبل از خواب ترجیح داده می‌شوند، انواع غلیظ‌تر آش با محتوای حبوبات بیشتر می‌تواند برای شام زودتر مناسب‌تر باشد.
۴. انواع آبگوشت: آبگوشت‌های سنتی ایرانی می‌توانند بسیار سنگین باشند و بهتر است زودتر در شب مصرف شوند تا هضم کامل صورت گیرد.
۵. انواع کوکوها، اشکنه، کالجوش: این غذاها که اغلب حاوی تخم‌مرغ و انواع سبزیجات یا گیاهان هستند، بسته به مواد تشکیل‌دهنده و روش تهیه آن‌ها می‌توانند هضم متوسطی داشته باشند. آن‌ها معمولاً برای شام زودتر مناسب‌تر هستند.
گوش دادن به بدن:
در نهایت، بهترین انتخاب‌ها برای وعده شام شما، طبق طب ایرانی، غذاهایی هستند که احساس سبکی و تغذیه‌کنندگی به شما می‌دهند و به بدن شما اجازه می‌دهند تا در طول خواب به طور مؤثر استراحت و تجدید قوا کند. به نحوه تأثیر غذاهای مختلف بر هضم و کیفیت خواب خود توجه کنید و وعده‌های شام خود را بر اساس آن تنظیم کنید. با همسو کردن عادات غذایی خود با ریتم‌های طبیعی بدن و حکمت ملایم طب سنتی ایرانی، می‌توانید رابطه سالم‌تر و هماهنگ‌تری با غذا ایجاد کرده و سلامت کلی خود را ارتقا دهید.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)