کیتهای تست ژنتیک خانگی، مانند 23andMe و AncestryDNA، با وعدههای جذابی مثل شناخت منشاء اجدادی و پیشبینی بیماریها، محبوبیت زیادی پیدا کردند. اما در حال حاضر، مشخص شده است که این آزمایشها دارای مسائل علمی، قانونی و حتی اخلاقی هستند که به سختی افراد را تحت تأثیر قرار میدهند. در این مقاله، به بررسی سادهتر و قابل فهمتر جنبههای منفی این تستها میپردازیم.
1. وعدههای واهی و واقعیت تلخ
کیتهای تست ژنتیک خانگی ادعا میکنند که میتوانند اطلاعات دقیقی درباره منشاء اجدادی، ویژگیهای ارثی و حتی خطر بیماریهای مختلف ارائه دهند. اما واقعیت این است که این نتایج معمولاً ناقص یا غیرقابل اجرا هستند:
-
مثال دیابت نوع 2:
اگر تست به شما بگوید که خطر ابتلا به دیابت نوع 2 کم است، آیا این به معنای این است که میتوانید بدون نگرانی غذاهای ناسالم بخورید؟ قطعاً نه! عوامل زیادی مانند وزن، تغذیه و فعالیت بدنی در این بیماری نقش دارند که تست ژنتیکی نمیتواند آنها را جایگزین کند. -
مثال آلزایمر:
اگر نتیجه نشان دهد که شما در معرض خطر بالای ابتلا به آلزایمر هستید، چه کاری میتوانید انجام دهید؟ متاسفانه، این بیماری هنوز غیرقابل جلوگیری است. بنابراین، این اطلاعات ممکن است فقط منجر به اضطراب بیشتر شود. -
آزمایش سرطان:
برخی از کیتهای تست خانگی ادعا میکنند که میتوانند خطر ابتلا به سرطان را پیشبینی کنند. اما این آزمایشها تنها برخی از جهشهای ژنتیکی را بررسی میکنند و نمیتوانند تصمیمگیریهای پزشکی را جایگزین کنند. به طور مثال، یک آزمایش سرطانی که تنها برخی جهشها را بررسی میکند، ممکن است نتایج نادرستی ارائه دهد.
نکته مهم:
این آزمایشها برای تصمیمگیریهای پزشکی مناسب نیستند و نباید به جای مشاوره با یک متخصص ژنتیک یا پزشک قرار گیرند.
2. 23andMe: از اوج تا سقوط
23andMe، شرکتی که در گذشته به عنوان یک داستان موفقیت شناخته میشد، اکنون با چالشهای بزرگی مواجه است:
-
ممنوعیت FDA:
در ابتدا، FDA (ادارات مدیریت غذا و داروی ایالات متحده) 23andMe را از فروش آزمایشهایی که شامل اطلاعات سلامتی بود، منع کرد. دلیل این ممنوعیت این بود که نتایج آنها قابل اعتماد نبودند و مصرفکنندگان ممکن بود فریب بخورند. -
سیاستهای اشتراکگذاری دادهها:
23andMe اجازه میدهد دادههای ژنتیکی کاربران را با شرکتهای دیگر به اشتراک بگذارد. این موضوع میتواند به نقض حریم خصوصی منجر شود. -
هک شدن دادهها:
در سالهای اخیر، دادههای مربوط به 7 میلیون کاربر 23andMe توسط هکرها سرقت شد. هرچند کدهای ژنتیکی کامل به دست هکرها نرسید، اما اطلاعات پروفایلها و اطلاعات اجدادی کاربران در دسترس قرار گرفت. این اتفاق نشان میدهد که دادههای شما در این شرکتها همیشه ایمن نیست.
3. نگرانیهای حریم خصوصی
یکی دیگر از مشکلات اصلی کیتهای تست ژنتیک خانگی، اشتراکگذاری دادهها با شخص ثالث است:
-
شرکتهای بیمه:
قانون فدرال از سال 2008 تبعیض بر اساس اطلاعات ژنتیکی را در بیمه سلامت ممنوع کرده است. اما این قانون برای بیمههای دیگر مثل بیمه کارافتادگی یا مراقبتهای بلندمدت اعمال نمیشود. شرکتهای بیمه ممکن است از این اطلاعات برای تعیین قیمتهای بیشتر استفاده کنند. -
سیاستهای اشتراکگذاری دادهها:
23andMe اجازه دارد که کاربران دادههای خود را با شرکتهای داروسازی یا تحقیقات علمی به اشتراک بگذارند. اگرچه این سیاست در سال 2018 تغییر کرد و کاربران باید به صورت صریح موافقت کنند، اما هنوز هم بسیاری از کاربران این امکان را بهطور کامل متوجه نمیشوند.
4. چرا از تست ژنتیکی خانگی محتاط باشیم؟
4.1. نتایج ناقص:
کیتهای تست ژنتیکی خانگی فقط یک تصویر جزئی از ژنتیک شما را ارائه میدهند. به عنوان مثال:
- نتیجهای که نشان میدهد شما در معرض خطر بالای آلزایمر هستید، ممکن است دقیق نباشد.
- این تستها نمیتوانند تمام عوامل محیطی، زندگیشناسی و سلامتی شما را لحاظ کنند.
4.2. تحریک ناخواسته:
برخی از نتایج میتوانند به جای کمک به شما، اضطراب و ترس بیشتری ایجاد کنند. به عنوان مثال:
- اگر نتیجه به شما بگوید که خطر ابتلا به یک بیماری جدی وجود دارد، شما ممکن است فکر کنید که باید فوراً عملکرد زندگی خود را تغییر دهید، در حالی که این نتایج ممکن است نادرست باشند.
4.3. جایگزینی مشاوره ژنتیکی:
این آزمایشها نمیتوانند جایگزین مشاوره با یک متخصص ژنتیک باشند. اگر نگران ابتلا به یک بیماری ژنتیکی هستید، بهتر است با یک پزشک یا متخصص ژنتیک صحبت کنید تا تصمیمگیریهای صحیحتری انجام دهید.
5. هک شدن دادهها و نقض حریم خصوصی
یکی از بزرگترین مخاطرات تست ژنتیکی خانگی، هک شدن دادهها است:
-
حادثه 23andMe:
در سال گذشته، دادههای ژنتیکی تقریباً 7 میلیون کاربر 23andMe توسط هکرها سرقت شد. اگرچه کدهای ژنتیکی کامل به دست هکرها نرسید، اما اطلاعات پروفایلها و اجدادی کاربران در دسترس قرار گرفت. -
استخدام دادهها توسط مجرمان:
هکرها ممکن است اطلاعات ژنتیکی شما را در دارک وب به فروش برسانند یا برای اهداف نادرست استفاده کنند.
6. نتایج بلندمدت
6.1. مالکیت دادهها:
وقتی از یک کیت تست ژنتیکی خانگی استفاده میکنید، در واقع دادههای ژنتیکی خود را به یک شرکت واگذار میکنید . این شرکتها میتوانند دادههای شما را برای اهداف تجاری یا تحقیقاتی استفاده کنند.
6.2. اعتماد به نتایج:
نمیتوان از نتایج این تستها برای تصمیمگیریهای پزشکی اعتماد کرد. بهتر است قبل از هرگونه تصمیم، با یک پزشک یا متخصص ژنتیک مشورت کنید.
7. نتیجهگیری
کیتهای تست ژنتیکی خانگی میتوانند جالب و حتی آموزنده باشند، اما به عنوان ابزاری برای تصمیمگیری پزشکی قابل اعتماد نیستند . مواردی مانند نقص علمی، نقض حریم خصوصی و هک شدن دادهها، این آزمایشها را برای بسیاری از افراد خطرناک میکنند.
نکات کلیدی برای کاربران:
- قبل از خرید: اطمینان حاصل کنید که به درستی متوجه قوانین حریم خصوصی شرکت هستید.
- بعد از تست: اگر نتایج شما را نگران کرد، به یک پزشک یا متخصص ژنتیک مراجعه کنید.
- حفاظت از دادهها: حتماً قبل از اشتراکگذاری دادههای خود با شخص ثالث، محتوای سیاستهای حریم خصوصی را مطالعه کنید.
پیشنهادات:
- اگر نگران بیماریهای ژنتیکی هستید، بهتر است از آزمایشهای بالینی استفاده کنید که توسط متخصصان انجام میشوند.
- از اینکه دادههای شما به شخص ثالث واگذار شود، خودداری کنید مگر اینکه به کمال اطمینان دارید که این اشتراکگذاری بهرهمند است.
با توجه به این مسائل، این تستها بیشتر بهعنوان یک سرگرمی یا شناخت منشاء اجدادی مناسب هستند و نباید به عنوان ابزاری برای پیشبینی بیماریهای جدی استفاده شوند.
منبع:
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)