چند نوع واکسن گارداسیل داریم؟ واکسن گارداسیل نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عفونت‌های ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) دارد. این ویروس شایع با انواع مختلفی از سرطان‌ها و زگیل تناسلی در ارتباط است. اگرچه نام “گارداسیل” به طور کلی به کار می‌رود، مهم است بدانید که در طول زمان نسخه‌های مختلفی از این واکسن ارائه شده‌اند که هر یک علیه مجموعه خاصی از انواع HPV محافظت ایجاد می‌کنند.
در حال حاضر، رایج‌ترین و توصیه‌شده‌ترین نوع این واکسن، گارداسیل 9 است. اما در گذشته و در برخی مناطق، نسخه‌های دیگر گارداسیل یا واکسن‌های مشابه HPV نیز استفاده شده‌اند. در ادامه، به معرفی این نسخه‌ها می‌پردازیم.
سیر تکامل واکسن گارداسیل: از چهارگانه تا نه‌گانه
واکسن گارداسیل در طی سال‌ها به‌گونه‌ای توسعه یافته که پوشش وسیع‌تری علیه انواع مختلف HPV فراهم کند. انواع اصلی آن عبارتند از:
گارداسیل (واکسن چهارگانه HPV – HPV4)
این نسخه اولیه از واکسن گارداسیل در سال ۲۰۰۶ تأیید شد. اصطلاح “چهارگانه” به این معناست که علیه چهار نوع از HPV محافظت ایجاد می‌کند:
-
HPV نوع 6 و 11: این دو نوع کم‌خطر هستند و عامل حدود ۹۰٪ موارد زگیل تناسلی می‌باشند.
-
HPV نوع 16 و 18: این دو نوع پرخطر هستند و مسئول حدود ۷۰٪ موارد سرطان دهانه رحم و درصد قابل توجهی از دیگر سرطان‌های مرتبط با HPV (مانند سرطان مقعد، واژن، فرج و برخی سرطان‌های ناحیه سر و گردن) می‌باشند.
با اینکه این نسخه در زمان خود مؤثر بود، اما در بسیاری از کشورها جای خود را به نسخه جامع‌تر گارداسیل 9 داده است.
گارداسیل 9 (واکسن نه‌گانه HPV – HPV9)
گارداسیل 9 جدیدترین و جامع‌ترین نسخه این واکسن است که در سال ۲۰۱۴ تأیید شد. واژه “نه‌گانه” به این معناست که علیه نه نوع از ویروس HPV محافظت می‌کند:
-
همان چهار نوع قبلی (6، 11، 16، 18)
-
پنج نوع پرخطر اضافی: 31، 33، 45، 52 و 58
این پنج نوع اضافی مسئول ۱۵ تا ۲۰٪ دیگر از سرطان‌های مرتبط با HPV هستند.
به دلیل پوشش وسیع‌تر آن در برابر سرطان‌ها و زگیل‌های تناسلی، گارداسیل 9 امروزه واکسن انتخابی در بسیاری از برنامه‌های واکسیناسیون در جهان از جمله ایالات متحده و بسیاری از کشورهای اروپایی است.
سایر واکسن‌های HPV غیر از گارداسیل
اگرچه “گارداسیل” نامی آشنا در واکسن‌های HPV است، اما باید توجه داشت که واکسن‌های دیگری نیز وجود دارند یا در گذشته استفاده می‌شدند، گرچه آن‌ها زیرمجموعه گارداسیل محسوب نمی‌شوند:
سرواریکس (واکسن دوگانه HPV – HPV2)
این واکسن توسط شرکت GlaxoSmithKline تولید شده و علیه دو نوع پرخطر 16 و 18 محافظت می‌کرد. تمرکز اصلی آن پیشگیری از سرطان دهانه رحم بود.
با اینکه استفاده گسترده‌ای داشت، در بسیاری از مناطق به دلیل عرضه واکسن‌های جامع‌تر مانند گارداسیل 9، در دسترس بودن آن کاهش یافته است.
چرا گارداسیل 9 استاندارد فعلی است؟
انتقال به استفاده گسترده از گارداسیل 9 یک پیشرفت مهم در سلامت عمومی محسوب می‌شود. این واکسن به دلیل هدف‌گیری تعداد بیشتری از انواع سرطان‌زا، محافظت مؤثرتری در برابر موارد زیر ارائه می‌دهد:
-
سرطان دهانه رحم
-
سرطان مقعد
-
سرطان واژن و فرج
-
برخی از سرطان‌های سر و گردن (مانند سرطان گلو و پشت دهان)
-
زگیل تناسلی
توجه مهم: واکسن HPV یک اقدام پیشگیرانه است و درمان کننده عفونت‌های موجود یا بیماری‌های ناشی از HPV نیست. بنابراین، انجام آزمایش‌های منظم غربالگری سرطان (مانند تست پاپ اسمیر برای سرطان دهانه رحم) حتی پس از واکسیناسیون ضروری است.
نکات کلیدی (چند نوع واکسن گارداسیل داریم)
-
در گذشته، دو نوع اصلی گارداسیل وجود داشت: گارداسیل اولیه (HPV4) و نسخه جدیدتر گارداسیل 9 (HPV9).
-
گارداسیل 9 نسخه فعلی و جامع‌ترین واکسن است که در برابر نه نوع HPV (6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52، 58) محافظت ایجاد می‌کند.
-
واکسن‌های دیگر مانند سرواریکس (HPV2) نیز وجود دارند، اما با نام گارداسیل تفاوت دارند.
-
واکسن HPV ابزار مهمی برای پیشگیری از سرطان‌های مرتبط با HPV و زگیل تناسلی است.
-
همیشه با پزشک خود مشورت کنید تا مناسب‌ترین نوع واکسن بر اساس سن، وضعیت سلامتی و دستورالعمل‌های محلی برای شما یا فرزندتان مشخص شود.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)